Schoorl

**Schoorl**
Plaats in Nederland
	(Details) (Details)
Situering
Provincie	Noord-Holland
Gemeente	Bergen
Coördinaten	52°42'4"NB, 4°41'38"OL
Algemeen
Oppervlakte	31,35 km²
- land	30,96 km²
- water	0,38 km²
Inwoners ; (2023-01-01)	4.745 ; (151 inw./km²)
Woningvoorraad	2.260 woningen
Overig
Woonplaatscode	3045
Portaal	Nederland

Kaart van de gemeente Schoorl uit 1865-1870

Schoorl is een dorp in de gemeente Bergen, in de Nederlandse provincie Noord-Holland.

Tot 1 januari 2001 was Schoorl een zelfstandige gemeente met de dorpen Aagtdorp, Schoorl, Schoorldam, Bregtdorp, Catrijp, Groet, Hargen en Camperduin.

Geschiedenis[bewerken | brontekst bewerken]

Schoorl komt in de tiende eeuw voor als Scoronlo, in 1094 als Scorla, in 1390 als Scorle en in 1639 als Schoorel. De plaatsnaam zou verwijzen naar een bos (een lo) op een hoge zandgrond bij of nabij een drassig oeverland. Het laatste is afgeleid van het Germaanse woord skaurna. In het Engels is het woord Shore ook daarvan afgeleid.

Op 27 augustus 1799 trachten de Engelsen en Russen middels een invasie in het noorden van Holland het stadhouderlijk gezag te herstellen. Schoorl krijgt het zwaar te verduren.

In de duinen van Schoorl lag op de grens met Bregtdorp het interneringskamp Schoorl, dat in 1939 was ingericht als legerkamp. In de Tweede Wereldoorlog werd het door de Duitse bezetters gebruikt als internerings- en concentratiekamp. Eind 1941 werd het gesloten. Van de 649 Joden die werden getransporteerd naar een ander concentratiekamp overleefden er slechts twee. Een eenvoudig monument herdenkt de slachtoffers.

Het duindorp Schoorl is sinds het eind van de negentiende eeuw bekend als toeristendorp. Op veel achtererven werden al in het begin van de 20ste eeuw huisjes gebouwd die in de zomer verhuurd konden worden, en tegenwoordig zijn er verschillende vakantieparken en hotels. In Schoorl staan zowel 19e-eeuwse stolpboerderijen en arbeidershuisjes als fraaie villa's uit de vroege 20ste eeuw op de monumentenlijst. De villa Spannenburg uit 1908 is een schaars voorbeeld van art-nouveau-architectuur waarvan zowel het exterieur als het interieur gaaf bewaard zijn gebleven.

Duinbranden[bewerken | brontekst bewerken]

Het duin- en bosgebied tussen Bergen en Schoorl werd van augustus 2009 tot mei 2011 getroffen door branden waarbij vele honderden hectare aan natuurgebied in vlammen opgingen. Bij vrijwel elke brand werd brandstichting vermoed. Op 28 augustus 2009 evacueerde de brandweer 550 inwoners van Schoorl wegens een grote, zich uitbreidende brand in de Schoorlse duinen. Het kostte de brandweer dagen om de brand te blussen. In totaal ging 150 hectare duingebied in vlammen op.

Op 14 april 2010 brak in de duinen tussen Schoorl, Bergen en Bergen aan Zee een duinbrand uit. Door de noordoostelijke wind met windkracht 4-5 verplaatste het vuur zich richting Bergen aan Zee. De bewoners van de bebouwde kom werden daarom geëvacueerd. Vierhonderd personen werden ondergebracht in het nabijgelegen sportcentrum De Beeck.^[2]^[3] Staatsbosbeheer maakte in augustus 2010 bekend dat de branden een schade hebben veroorzaakt van zeker 2,5 miljoen euro.

De politie arresteerde begin mei 2011 na een nieuwe grote brand drie verdachten. Twee mannen bekenden twee kleine branden te hebben gesticht die dankzij ingrijpen van de brandweer snel werden gedoofd. Een derde man die werd verdacht van betrokkenheid bij andere duinbranden moest een maand later weer worden vrijgelaten. Na de aanhoudingen is in het gebied geen brand meer uitgebroken.

Geografie[bewerken | brontekst bewerken]

Ten zuiden van Camperduin, aan de kust, ligt Hargen aan Zee, de badplaats van Hargen. Deze bestaat uit een strandopgang met een parkeerterrein, de hoofdpost van de reddingsbrigade en op het strand een strandtent. De volgende strandopgang is dan die van Schoorl aan Zee met een post van de reddingsbrigade. Vanuit Schoorl is de zee uitsluitend per fiets en te voet te bereiken.

Tussen Schoorl en Schoorl aan Zee ligt het duinbos van de Boswachterij Schoorl, waarvan Schoorl ook het bekendst is. Het bekendste gedeelte van de Schoorlse duinen, de hoogste duinen van Nederland met een oppervlakte van 1800 ha, is het Klimduin, dat 51 meter hoog is en direct in het dorp uitkomt. Dit duin wordt door veel toeristen beklommen en afgedaald op de steile kant bij het dorp. Een eeuwenoude traditie in Schoorl is op Tweede Pinksterdag de 'meidenmarkt', een dorpsfeest op het Klimduin.^[4]

Sinds 2008 wordt er op de Klimduin ook de KlimduinRun georganiseerd. Een wedstrijd waarbij het doel is zo snel mogelijk, al omhoog rennend, 110 meter afstand op het Klimduin af te leggen.

In de duinen ligt tussen Bergen aan Zee en Schoorl, bij Schoorl aan Zee het natuurgebied De Kerf. Het natuurgebied is bekend door het feit dat er in 1997 in de eerste duinenrij een opening is gegraven, zodat het zeewater de achterliggende duinvallei kan bereiken waardoor er in het brakke water een nieuwe vegetatie ontstaat.

Bezienswaardigheden[bewerken | brontekst bewerken]

Zie ook: Lijst van rijksmonumenten in Schoorl, Lijst van gemeentelijke monumenten in Bergen (Noord-Holland) en Lijst van oorlogsmonumenten in Bergen (Noord-Holland)

Schoorl heeft naast de duinen ook bezienswaardigheden, onder andere de Hervormde Kerk uit 1783, het voormalige raadhuisje uit 1601 en een korenmolen, genaamd Kijkduin.